Acı Bakla (Lupinus)

 

                Baklagillerden , bir sene ya da daha uzun yaşama sahip olabilen otsu özellikte bir bitki türüdür. Mısır baklası, termiye, delice bakla, yahudi baklası benzeri adlarla anıldığı da olur. Fakat yaygın tüketim acı bakla yönündedir. Kazık köklü bir bitki türü olmasının yanı sıra, Yaprak kısmı bütün şeklinde ya da palamut şeklinde görülebilir. Çiçekleri canlı hem de farklı renklerde, başak yahut salkım şeklinde açar. En kısa versiyonları yirmi - otuz santimetre dolaylarında olurken, otun genel olarak 100 santimetre üstünde bir uzunluğa ulaştığı görülebilir. Ülkemizdeki çeşitleri içinde en fazla bilinenler ; ak çiçekli, mavi çiçekli ve sarı çiçekli acı baklalardır. İnsan eliyle melezleştirilerek türetilmiş pek çok çeşidi de bulunmaktadır.

               

                Doğada kendi kendine yetişmiş durumda karşılaşılabilen acı bakla, bunun yanı sıra üreticiliği de yapılan bir bitki türüdür. Anadolu’da başta Marmara ve Ege kesimlerinde çoğunluktadır. Özellikle az verimli, hafif ve kumlu topraklarda iyi bir gelişim gösterdiği görülür. Acı bakla nitelikleri dolayısıyla çok farklı bölgelerde yetiştirilmektedir. Görselliğe hitap eden duruşu ve çiçekleriyle süsleme, bezeme benzeri bölgelerde seçkin bir konum tutar. Bunda ; başta uç salkım çiçeklerinin göz alıcı olması ile vazo çiçeği olmaya uygun olmasının etkisi büyüktür. Yeşil gübre türünde hayvansal gübre olarak kullanımına da rastlanabileceği gibi, hayvan yemi olmak üzere yetiştirildiği de görülmektedir.

 

                Anadolu’da tanınmakta olan şifalı bitkiler içinde da konum alan acı bakla, türlü yararları yardımıyla lokman hekimlerin değerli iyileşme kaynaklarından olmuştur. Özetle acı bakla yararları olarak başlıca sayılabilecekler ;

 

• Şeker hastaları için, kan şekerini azaltıcı tesiri,

• Bağırsak parazitlerini temizlemeye destek oluşu,

• Yaralı cilt rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılması,

• Çeşitli karışımlara ilave edildiğinde mide bulantısını geçirmesi,

• Besleyici hem de kuvvet verici özellikte olması,

• Bağ ağrısını yok edici tesiri bulunuyor olması,

• Nefes darlığına karşı yararlı oluşu,

• Zehirli ısırma vakalarında, zehirli yere temasıyla zehri dışarı çekmesi olarak örnek verilebilir.

 

                Bunun dışında, acı bakla sıvısı sağlıklı bir diyet enstrümanı olarak rahatlıkla kullanılmaktadır. Bitkisel tedavi tekniklerinin tesirli elemanlarından olan acı bakla, sıkça aktarlardan temin edilebilmektedir.